Volgens Dijkstra staat het recht om Fries te spreken voor de rechter- bevochten op Kneppelfreed in november 1951 - al 9 maanden lang flink onder druk.

Tolken willen hogere vergoeding

Fries spreken in de Leeuwarder rechtbank is al sinds september vorig jaar problematisch, omdat de drie Friese rechtbanktolken een conflict hebben met het ministerie van Justitie over de tarieven. Ze willen met de rechtbank onderhandelen over een hogere vergoeding, maar dat wil het ministerie niet. :45

Tolkenkwestie voorgelegd aan Raad van Europa

Het gevolg is dat de drie rechtbanktolken Fries niet meer worden ingezet. Dijkstra heeft op 21 september vorig jaar voor het laatst vertolkt van het Fries naar het Nederland op het Leeuwarder gerechtshof. Sindsdien is hij wel tien keer gevraagd voor een Friese tolkdienst, maar dat gaat steeds niet door omdat de rechtbank geen afspraken wilde maken over een hoger minimumtarief.

Internationale Commissie

Een brede internationale commissie van de Raad van Europa is woensdag in Leeuwarden om te evalueren of Nederland zich ook aan het Europees Handvest voor Regionale en Minderheidstalen en het Kaderverdrag voor Nationale Minderheden houdt. Een van de zaken die de commissie wil onderzoeken is de positie van het Fries in de rechtbank.

Volgens Dijkstra is de zaak duidelijk: Nederland handelt in strijd met het Europese minderhedenrecht en verdient daarom een gele of zelfs een rode kaart. "Het is een keuze van de overheid of van het Openbaar Ministerie om de Friese rechtbanktolken niet in te zetten. Het openbaar ministerie kiest ervoor dat mensen die Fries willen spreken voor rechtbank of gerechtshof niet de gelegenheid krijgen om dat te doen."

Tolken zijn vaak nodig, omdat het in de praktijk vaak voorkomt dat niet alle betrokkenen bij een zitting van de rechtbank of gerechtshof het Fries kunnen verstaan.

Een paar tientjes

Het geschil tussen de rechtbanktolken en het ministerie van Justitie lijkt op een soort van prestigestrijd. Dijkstra hoopt dat het gesprek met de Raad van Europa weer wat beweging in het slepende geschil kan krijgen. "Blijkbaar heeft Nederland het nodig om van een internationale instantie zoals de Raad van Europa te horen dat wat Nederland hier doet echt niet kan."

Dijkstra voegt toe dat het in de kwestie van de Friese rechtbanktolken niet om bijzonder grote bedragen gaat. "Het kost helemaal niet veel. Met tien tolkdiensten voor het Fries in het jaar is het een kwestie van een paar tientjes voor elke dienst." Juist om die reden kan Dijkstra slecht begrijpen waarom deze zaak maar niet wordt opgelost.

De commissie van de Raad van Europa praat woensdag niet alleen met Fedde Dijkstra, maar ook met onder andere Omrop Fryslân, de AFUK, de Fryske Akademy, de Ried fan de Fryske Beweging en gedeputeerde Sietske Poepjes. Een deel van de commissie is donderdag de hele dag in Oldeberkoop voor gesprekken met Stellingwerver en Nedersaksische organisaties.